UCHWAŁA NR XXVII/186/05
RADY POWIATU SOKÓLSKIEGO
z dnia 30 marca 2005 r.
w sprawie zatwierdzenia rocznego sprawozdania Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Sokółce z działalności w 2004 r.
Na podstawie art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2003 r. Nr 86, poz. 804, Nr 170, poz. 1652, z 2004 r. Nr 93, poz. 891, Nr 96, poz. 959) w związku z art. 12 pkt 11 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592, z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr 200, poz. 1688, Nr 214, poz. 1806 i z 2003 r. Nr 162, poz. 1568, z 2004 r., Nr 102, poz. 1055) uchwala się, co następuje:
§ 1.
Zatwierdza się roczne sprawozdanie Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Sokółce z działalności w 2004 r., stanowiące załącznik do uchwały.
§ 2.
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Przewodniczący Rady
Jan Kułak
Sokółka, dnia 30 marca 2005 r.
ROCZNE SPRAWOZDANIE
POWIATOWEGO RZECZNIKA KONSUMENTÓW W SOKÓŁCE
Z DZIAŁALNOŚCI W 2004 r.
Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce został powołany uchwałą Rady Powiatu Sokólskiego Nr V/14/98 z dnia 30.XII.1998 r.
Podstawowe kompetencje Powiatowego Rzecznika Konsumentów określa art. 37 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów. Należą do nich:
1) zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów,
2) składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów,
3) występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów,
4) współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi.
5) wytaczanie powództw cywilnych na rzecz konsumentów oraz wstępowanie za ich zgodą do toczących się w ich sprawach postępowań.
Bezpłatne porady prawne oraz informacja konsumencka udzielane są konsumentom bezpośrednio przez Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Sokółce, a także w ramach Wydziału Organizacyjnego - u referenta prawnego, w godzinach pracy Starostwa. Informacje i porady udzielane są również telefonicznie. W roku 2004 r. udzielono konsumentom ponad 35 porad telefonicznych, można więc mówić o wzroście znaczenia poradnictwa tego typu, w stosunku do lat ubiegłych. Podkreślenia wymaga fakt, iż znaczna część porad dotyczyła sytuacji niespornych, konsumenci między innymi radzili się Rzecznika przed zawarciem poważnych umów finansowych, dotyczących znacznych kwot kredytów i pożyczek. Ponieważ w kilku przypadkach chodziło o kredyty i pożyczki udzielane przez podmioty o wątpliwej wiarygodności - można przyjąć, że porady Rzecznika pozwoliły co najmniej kilku konsumentom uniknąć przykrych konsekwencji związanych z niekorzystnymi dla nich zapisami w umowach proponowanych przez te podmioty. W sytuacji powszechnego wzrostu zadłużenia gospodarstw domowych i przedłużających się prac nad ustawą o upadłości konsumenckiej ma to, zdaniem Rzecznika, szczególne znaczenie.
Do Rzecznika zwracały się również o bezpłatne porady prawne osoby prowadzące działalność gospodarczą, co świadczy o tym, że na terenie powiatu brak jest instytucji, które taką pomoc mogłyby świadczyć przedsiębiorcom.
Poradnictwo konsumenckie i porady prawne udzielane przez Rzecznika konsumentom dotyczyły głównie właściwego stosowania i interpretacji przepisów o niezgodności towaru z umową (dawna rękojmia i gwarancja). Rzecznik podejmował również między innymi działania związane ze świadczeniem na rzecz konsumentów usług drogą elektroniczną, usług finansowych, w sprawach związanych z ubezpieczeniami majątkowymi, dotyczących usług świadczonych przez operatorów telefonii stacjonarnej i komórkowej, a także w związku z przyłączeniami konsumentów do sieci telefonicznej oraz sieci elektroenergetycznej. Podobnie jak w latach ubiegłych, spory z udziałem konsumentów w kilku sprawach miały za przedmiot niezgodność z umową stolarki budowlanej, bądź usług związanych z jej montażem. W kilku sprawach przedmiotem postępowania była reklamacja sprzętu AGD, obuwia i innych towarów konsumpcyjnych.
Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce występował do przedsiębiorców z bezpośrednimi wezwaniami do udzielenia wyjaśnień w 24 sprawach (w latach 2002 i 2003 rejestrowano po 16 spraw). W większości zarejestrowanych spraw, jako że miały one charakter mediacyjny, Rzecznik formułował co najmniej kilka wystąpień.
Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce służył ponadto konsumentom pomocą w sporządzaniu pism reklamacyjnych i o innym charakterze. Między innymi opracowano kilka oświadczeń o odstąpieniu przez konsumentów od umów pożyczek, od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, przygotowano wniosek o wypłatę odszkodowania z tytułu zwłoki w rozpoczęciu świadczenia na rzecz konsumenta powszechnych usług telefonicznych, w dwóch sprawach w obecności Rzecznika strony podpisały przygotowane przez niego umowy ugody cywilnej, w jednej ze spraw Rzecznik przygotował pozew cywilny (sprawa aktualnie toczy się przed Sądem Rejonowym w Białymstoku).
O poradę Rzecznika zwracały się ponadto, podobnie jak w latach ubiegłych osoby, w stosunku do których toczyły się postępowania windykacyjne z tytułu niespłacanych pożyczek i kredytów oraz zaległych rat i abonamentów.
Wartość roszczeń podnoszonych przez konsumentów bądź przeciwko konsumentom wahała się w danych sprawach w przedziale od kilkudziesięciu złotych do kilkunastu tysięcy złotych, przy czym znaczna wartość roszczeń występowała zwykle w sprawach mających za przedmiot usługi finansowe.
Analizując wystąpienia Rzecznika należy stwierdzić, iż spotykały się one zazwyczaj z pozytywną reakcją, co może świadczyć o tym, iż polubowne załatwianie spraw konsumenckich leży także w interesie samych przedsiębiorców, przywiązujących do zachowania pozytywnego wizerunku firmy coraz większą wagę.
Oceniając skuteczność wystąpień Rzecznika, przy uwzględnieniu faktu, iż ich celem było polubowne załatwienie spraw, podobnie jak w latach ubiegłych należy ocenić ją wysoko. Co istotne, funkcje edukacyjne spełniły również wystąpienia Rzecznika w sprawach, w których nie udało się potwierdzić racji konsumentów (około 30 % spraw).
Podsumowując należy więc stwierdzić, że mediacja Powiatowego Rzecznika Praw Konsumentów w Sokółce okazała się w roku 2004, podobnie jak w latach ubiegłych, skutecznym instrumentem zarówno z punktu widzenia konsumentów, jak i przedsiębiorców, co należy uznać za sukces Rzecznika.
Jako istotne z punktu widzenia edukacji konsumenckiej należałoby również wymienić udostępnianie przez Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Sokółce, w siedzibie Starostwa, materiałów informacyjnych dotyczących pozycji prawnej konsumentów w Polsce oraz istoty podstawowych usług i czynności prawnych zawieranych przez konsumentów. Ulotki i informatory dotyczące tej problematyki Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce otrzymuje od Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz od Stowarzyszenia Konsumentów Polskich i Federacji Konsumentów, w ramach współpracy z tymi podmiotami.
W ramach współdziałania z innymi organami wykonującymi zadania w zakresie ochrony praw konsumentów Rzecznik pozostaje także w stałym kontakcie z Wojewódzkim Inspektoratem Inspekcji Handlowej w Białymstoku. O wynikach planowych kontroli Inspekcji, a także o ogólnym stanie przestrzegania praw konsumenckich w powiecie, Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej informuje Rzecznika w sprawozdaniach kwartalnych i rocznych. Stałą współpracę w zakresie wymiany informacji Rzecznik prowadzi również z Urzędem Regulacji Energetyki.
O zakresie i sposobie działania organów zajmujących się pomocą specjalistyczną w zakresie ochrony praw konsumentów, takich jak Państwowa Inspekcja Handlowa, Rzecznik Ubezpieczonych oraz Arbiter Bankowy w Warszawie Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce informował także zgłaszających się konsumentów.